Afstand

​De website Nederland Elektrisch beantwoordt alle veelgestelde vragen over elektrisch rijden, met zowel korte als lange antwoorden en duidelijke bronvermeldingen*. Op deze pagina worden alle vragen beantwoord over de afstand die een elektrische auto kan rijden.

Let op: de prijzen van benzine, diesel en stroom veranderen vaak. De genoemde prijzen kunnen daardoor anders zijn dan wat je nu betaalt.​

Kun je ver genoeg rijden met een elektrische auto (video)?

In de serie #ikhebnogeenvraag legt Nederland Elektrisch de meest voorkomende vragen over elektrisch rijden voor aan experts en ervaringsdeskundigen. Deze aflevering gaat over AFSTAND. Kun je ver genoeg rijden met een elektrische auto? Jelle & Dave schakelen de hulp in van Marina van Helvoort, specialist elektrisch vervoer en bestuurslid van de Vereniging Elektrische Rijders.

Wat heeft invloed op de afstand die je met een elektrische auto kunt rijden?

De afstand die je met een volle batterij van een elektrische auto kunt rijden, heet actieradius. Dit wordt ook wel bereik of range genoemd. Je kunt het vergelijken met de afstand die een auto op één volle tank benzine of diesel kan rijden.

De actieradius van een elektrische auto hangt af van een aantal dingen:

  1. De grootte van de batterij (te vergelijken met de inhoud van de tank van een auto die op benzine of diesel rijdt);
  2. Hoeveel energie de auto nodig heeft om te rijden (verbruik);
  3. De rijstijl van de bestuurder en het weer;
  4. Of je op de snelweg of in de stad rijdt;
  5. Hoeveel gewicht je meeneemt (het aantal mensen, de bagage in de auto of dakkoffer, een fietsendrager, een aanhanger…);
  6. Zaken die de luchtweerstand en het verbruik beïnvloeden (dakkoffer, fietsendrager…)
  7. Het gebruik van de elektrische systemen zoals de airco en de voor- en achterruitverwarming.
Lees meer

De afstand die je met een volle batterij van een elektrische auto kunt rijden, heet actieradius. Dit wordt ook wel bereik of range genoemd. Je kunt het vergelijken met de afstand die een auto op één volle tank benzine of diesel kan rijden.

De actieradius van een elektrische auto hangt af van een aantal dingen:

  1. De grootte van de batterij (te vergelijken met de inhoud van de tank van een auto die op benzine of diesel rijdt);
  2. Hoeveel energie de auto nodig heeft om te rijden (verbruik en rijgedrag);
  3. De rijstijl van de bestuurder en het weer;
  4. Of je op de snelweg of in de stad rijdt;
  5. Hoeveel gewicht je meeneemt (het aantal mensen, de bagage in de auto of dakkoffer, een fietsendrager, een aanhanger…);
  6. Zaken die de luchtweerstand en het verbruik beïnvloeden (dakkoffer, fietsendrager…)
  7. Het gebruik van de elektrische systemen zoals de airco en de voor- en achterruitverwarming.

De grootte van de batterij
Hoeveel elektriciteit je kunt opslaan in een batterij wordt uitgedrukt in kilowattuur. Dit heet de capaciteit. De capaciteit hangt af van de grootte van de batterijen, de eigenschappen van de gebruikte materialen, het batterijmanagementsysteem (BMS), etc. Een elektrische auto bevat een aantal batterijmodules. Die bestaan uit batterijcellen. Alle modules samen heet een batterijpakket. In een groot batterijpakket kun je meestal meer energie opslaan dan in een kleiner batterijpakket.

En dan is er nog de energiedichtheid. Dit is het verband tussen de capaciteit en de grootte van een batterijpakket. Door nieuwe batterijtechniek gaat de energiedichtheid omhoog. Er zijn dus steeds kleinere batterijen nodig om dezelfde hoeveelheid energie in op te slaan.

Het verbruik van de auto
Het verbruik zegt iets over hoeveel energie een auto nodig heeft om te rijden. Hoe groter de auto, hoe meer benzine of brandstof nodig is om 1 kilometer te rijden. Hierbij gaan we ervan uit dat een grote auto ook zwaarder is. Dit geldt ook voor een elektrische auto. Hoe groter en hoe zwaarder de auto en het batterijpakket zijn, hoe meer elektriciteit gebruikt wordt. Andere belangrijke factoren zijn de luchtweerstand van de auto en de efficiëntie van de onderdelen die zorgen dat de auto wordt aangedreven (aandrijflijn). Hoe zuinig een auto is die op benzine of diesel rijdt, zie je aan het aantal gebruikte liters per 100 kilometer. Hoe zuinig een elektrische auto rijdt, zie je aan het aantal gebruikte kilowattuur elektriciteit per 100 kilometer.

Rijstijl en het weer
Niet alleen de auto heeft invloed op het verbruik. De rijstijl van de gebruiker heeft dat ook. Rijd je rustig? Kies je ervoor om energie terug te winnen tijdens het remmen? Let je op je snelheid? Heb je banden met een lage rolweerstand en staan ze op de goede spanning (zijn ze voldoende opgepompt)? Dan zal je zuiniger rijden. Ook de onderdelen zoals de verwarming, airconditioning en verlichting van een auto hebben elektrische energie nodig. Dit heeft dus invloed op het energieverbruik.

Batterijen presteren meestal het beste bij een temperatuur tussen zo’n 20 en 25 graden Celsius. Bij een lagere temperatuur werken batterijen minder goed. Daarnaast kost het verwarmen of koelen in de auto veel energie. Bij het verbranden van de brandstof in een auto die op benzine of diesel rijdt, komt die warmte vrij als restwarmte. Die wordt gebruikt om de binnenkant van de auto te verwarmen. Bij een elektrische auto gebeurt dat niet. De enige warmte die wordt opgewekt zit in de batterij. De elektromotor werkt bijna zonder warmteverlies. De energie uit de batterij moet dus worden omgezet in warmte om de auto te verwarmen. Dit zijn de redenen dat de afstand die je in de winter met een elektrische auto kunt rijden behoorlijk kan afnemen.

Veel elektrische auto’s kunnen ook de batterijen koelen én verwarmen met elektriciteit. Hiervoor is natuurlijk energie nodig. Maar het zorgt ervoor dat de batterijen een stuk beter werken. Daardoor is het verlies aan actieradius (hoe ver je kunt rijden) in totaal toch weer kleiner. Dat is zeker zo wanneer je het opwarmen van de batterij bijvoorbeeld al aan de laadpaal doet, met elektriciteit uit het stopcontact dus. Als een elektrische auto een warmtepomp heeft, kan de auto en/of batterij op een heel goede manier worden verwarmd of gekoeld. Hierdoor gaat minder energie verloren.

Meerdere organisaties geven op hun website – bijvoorbeeld Milieu Centraal en de ANWB – tips over hoe je met je rijstijl de afstand die je met een elektrische auto op één batterijlading kunt rijden vergroot. Kijk in ieder geval ook naar wat hierover in de handleiding van je auto staat.

Snelweg/stadsverkeer

Hoe harder je rijdt, hoe meer energie je gebruikt. Dat geldt voor benzine- en dieselauto’s, en ook voor elektrische auto’s. Wat veel mensen niet beseffen, is dat het energieverbruik heel hard omhooggaat met een steeds hogere snelheid. Als je 130 kilometer per uur rijdt, verbruik je in theorie zo’n 70 procent meer energie dan wanneer je 100 kilometer per uur rijdt. Als een auto een gunstige stroomlijn heeft (weinig weerstand van de lucht heeft) kan dat iets verbeteren, maar het verschil blijft groot.

Een elektrische auto wint energie terug bij het licht remmen en/of gas loslaten. Dan werkt de elektromotor als een dynamo en wordt er energie aan de batterij teruggegeven. Op een vlakke snelweg waar het verkeer doorrijdt heb je daar weinig voordeel van. Maar in het verkeer in de stad (waar je veel stopt en weer optrekt) kun je zo veel energie terugwinnen. Daarom is een elektrische auto in de stad in vergelijking met een gewone auto erg zuinig. Je kunt dit effect maximaal gebruiken door goed vooruit te denken tijdens het rijden. Als je aan ziet komen dat je moet remmen, laat je tijdig je gaspedaal los om zo nodig maximaal te remmen op de motor en is gebruik van het rempedaal bijna niet meer nodig.

Belading
Hoe meer gewicht de auto moet meenemen, hoe kleiner de actieradius. Ga je bijvoorbeeld op vakantie dan wordt de kofferbak vaak volgestopt met bagage en zitten er meerdere mensen op de achterbank. Dit verhoogt het gewicht. Daardoor neemt het stroomverbruik van de elektrische auto toe en wordt de actieradius verkleind, net zoals het gebruik van benzine of diesel bij een verbrandingsmotor. Als je een fietsendrager of dakkoffer gebruikt, neemt het gewicht toe en wordt de luchtweerstand van de auto verhoogd. Ook daardoor neemt de actieradius af.

Gebruik elektrische systemen
Het gebruik van elektrische systemen in een elektrische auto heeft invloed op de actieradius. Denk bijvoorbeeld aan de airco, voorruitverwarming, stoelverwarming of de verwarming van de buitenspiegels. Deze systemen gebruiken elektriciteit afkomstig van het accupakket. Het gebruik van deze systemen vermindert de actieradius. Maar vaak verbruiken systemen zoals een stoelverwarming minder energie dan de verwarming van de auto. Daardoor kan die gebruiken en de kachel wat lager zetten beter zijn. Maar laat de besparing niet ten koste gaan van de verkeersveiligheid.

Wat is het verschil met de afstand die een elektrische auto volgens de fabrikant kan rijden en de praktijk?

De afstand die je met een volle batterij van een elektrische auto kunt rijden, heet actieradius. Hoeveel energie de auto nodig heeft om te rijden, heet verbruik. Fabrikanten zijn verplicht om het verbruik van hun auto’s te meten en weer te geven. Dat moeten ze allemaal op dezelfde manier doen. De regels daarvoor zijn dus voor iedereen hetzelfde. Fabrikanten moeten in ieder geval de minimale actieradius die gehaald kan worden met het hoogste verbruik laten zien. Fabrikanten kunnen ook de maximale actieradius laten zien die gehaald wordt met het gunstigste verbruik. Dit alles betekent dat voor de goedkeuring volgens de wet voor ieder model auto vaak een aantal standaardtesten in een laboratorium moet worden gedaan. De standaardtest is sinds 2018 de Worldwide harmonized Light vehicles Test Procedure (WLTP). Ondanks het invoeren van deze standaardtest, zijn de testcijfers vrijwel nooit gelijk aan de cijfers uit de praktijk. Dit komt omdat de situatie in de praktijk altijd anders is dan die in het laboratorium. De buitentemperatuur, rijstijl, kwaliteit van het wegdek en andere zaken hebben in de praktijk namelijk invloed op de afstand die je met een elektrische auto kunt rijden.

Lees meer

Hoeveel benzine, diesel of elektriciteit auto’s verbruiken, kun je op verschillende manieren bepalen. De autofabrikanten doen standaardtesten om deze informatie aan te bieden. Tot 2018 heette deze test New European Driving Cycle (NEDC). Sinds 2018 is de Worldwide harmonized Light vehicles Test Procedure (WLTP) de standaardtest. Deze is ontwikkeld in opdracht van onder andere de Europese Unie. De NEDC en WLTP zeggen bijvoorbeeld ook iets over hoeveel CO2 per gereden kilometer in de lucht komt als auto’s rijden.

Door de invoering van de WLTP worden resultaten bereikt die dichter in de buurt komen van het verbruik van een auto in de praktijk. Maar het verbruik in de praktijk wijkt in de meeste gevallen nog steeds af van de resultaten in het laboratorium. Dit heeft diverse oorzaken. Het kan bijvoorbeeld komen door de rijstijl van de gebruiker, extreem weer of de kwaliteit van het wegdek. Maar er zijn veel meer zaken die dit bepalen. Er zijn verschillende websites waarop praktijkervaringen van gebruikers over de actieradius worden bijgehouden, en je er dus meer over te weten kunt komen. De websites EV-Database.nl en Spritmonitor.de zijn hier voorbeelden van. Ook zijn er autofabrikanten die de mogelijkheid bieden om via hun website te berekenen hoe ver je met hun elektrische auto’s kunt rijden. Het is goed om hier eens naar te kijken. Maar besef wel dat er heel veel zaken zijn die hier in de praktijk invloed op hebben. Denk daarbij aan de manier waarop je rijdt, het trekken van een aanhanger en hoe hard je banden zijn opgepompt. Dat kan er allemaal voor zorgen dat je echte actieradius anders is dan die van het WLTP testverbruik. Met het WLTP testverbruik worden auto’s op dezelfde wijze onder dezelfde omstandigheden getest. Daardoor zijn de uitkomsten voor verschillende auto’s wel goed te vergelijken.

Wordt de afstand die je met een elektrische auto kan rijden in de toekomst nog groter?

De afstand die je met een volle batterij van een elektrische auto kunt rijden, heet actieradius. Elektrische auto’s kunnen steeds verder rijden. De actieradius zal in de toekomst waarschijnlijk nog groter worden. Daarnaast worden de elektrische auto en de laadinfrastructuur steeds verder doorontwikkeld. Daardoor kan de batterij steeds sneller worden opgeladen. Daarmee wordt de actieradius ook minder belangrijk.

De eerste generatie elektrische auto’s werd in de periode 2009-2014 gepresenteerd. Met een volle batterij konden de meeste van deze auto’s volgens de standaardtest NEDC zo’n 150 tot 175 kilometer rijden (zie de brochure van de autofabrikant voor de opgegeven actieradius).

De nieuwste generatie elektrische auto’s kan met een volle batterij volgens de nieuwe standaardtest WLTP 400 tot 800 of zelfs nog meer kilometers rijden. Daarnaast bieden autofabrikanten hun nieuwe auto’s steeds vaker aan met verschillende groottes van batterijen. Niet iedereen heeft namelijk een grote batterij nodig en een kleinere batterij kan worden verkocht tegen een aantrekkelijkere prijs. Bovendien gebruikt de auto dan minder energie omdat het gewicht van de auto lager is. Meer informatie is te vinden in het rapport ‘Met de stroom mee’. Daarin wordt duidelijk uitgelegd waarom veel Nederlandse autorijders genoeg hebben aan een elektrische auto die 250 kilometer kan rijden op een volle batterij. Maar ook dit hangt af van de behoefte van de rijder. Rijd je bijvoorbeeld regelmatig met een zware aanhangwagen of veel lange afstanden, dan is een groter bereik vaak wel wenselijk.

Lees meer

Elektrische auto’s die 400 tot 500 kilometer kunnen rijden met een volle batterij blijven de komende 5 tot 10 jaar een belangrijk onderdeel van het totale aanbod. Nieuwe batterijtechnieken zullen in de toekomst elektrische auto’s mogelijk maken die 800 tot 1.000 kilometer kunnen rijden. Daarnaast bieden autofabrikanten hun nieuwe auto’s steeds vaker aan met verschillende groottes van batterijen. Niet iedereen heeft namelijk een grote batterij nodig en een kleinere batterij kan worden verkocht tegen een aantrekkelijkere prijs. En er worden minder dure en zeldzame grondstoffen voor gebruikt. Bovendien gebruikt de auto dan minder energie omdat het gewicht van de auto lager is. Vaak is een kleiner bereik van 250 tot 300 kilometer ruim voldoende en nuttiger, en is een grotere batterij niet echt nodig. Verder kan dankzij nieuwe ontwikkelingen het opladen bij nieuwere auto’s belangrijk worden versneld.

Of het nodig is om een grote batterij te hebben, is afhankelijk van de gebruiker. Mensen die veel lange afstanden rijden of veel met een aanhangwagen rijden, vinden een grote batterij belangrijk. Door ook de keuze voor een kleine batterij aan te bieden, worden elektrische auto’s voor meerdere mensen bereikbaar. Mensen die alleen korte afstanden rijden, hebben geen grote batterij nodig. Omdat een elektrische auto met een kleine batterij goedkoper is, kan deze voor mensen die minder rijden interessanter zijn. En in combinatie met snelladen onderweg is het ook met een kleine batterij mogelijk om lange ritten te maken.

Er zijn een aantal redenen waarom fabrikanten steeds grotere batterijen in elektrische auto’s plaatsen. Allereerst vragen de rijders om grotere accu’s. Door die te bieden, zullen we steeds gemakkelijker een elektrische auto kopen. Maar de prijs van batterijen is de afgelopen jaren ook flink gedaald. Begin 2013 kostte een batterij nog 800 tot 1.000 Amerikaanse dollar per kilowattuur. ‘Door een steeds betere technologie kunnen fabrikanten de energiedichtheid van batterijen voor elektrische voertuigen steeds verder verhogen. Er kan dus steeds meer energie in een batterij worden opgeslagen. Daarnaast dalen de prijzen voor de grondstoffen van batterijen (de materialen die erin zitten) en worden er steeds minder dure grondstoffen gebruikt. Deze ontwikkelingen gaan sneller dan verwacht. De wereldwijde gemiddelde batterijprijzen daalden van 153 dollar per kilowattuur (kWh) in 2022 naar 149 dollar in 2023. Dat zegt Goldman Sachs Research. Volgens dit onderzoeksbureau zullen ze tegen het einde van dit jaar naar 111 dollar dalen. Het voorspelt dat de gemiddelde batterijprijzen in 2026 naar 80 dollar per kWh zou kunnen dalen. Dat betekent een daling van bijna 50 procent ten opzichte van 2023.

Zeker is dat het einde van de prijsdaling van batterijen nog niet in zicht is. Elektrische auto’s worden hierdoor steeds goedkoper, terwijl de kwaliteit toeneemt. Dit laatste wordt ook met steeds meer onderzoeken aangetoond. Bovendien kiezen fabrikanten door de lagere prijs vaker – soms als extra mogelijkheid – voor grotere batterijen. Er is zelfs een fabrikant die batterijen eenvoudig met een abonnement aanbiedt en kan wisselen (swappen). Daarbij kan bijvoorbeeld tijdelijk tegen geringe meerprijs een grotere batterij worden verkregen. Hierdoor neemt de actieradius van de elektrische auto toe of kan de actieradius naar wens worden vergroot.

Hoe lang gaat een batterij van een elektrische auto mee?

De batterijen van een elektrische auto zijn heel belangrijk, maar ook duur. Om deze reden doen fabrikanten er alles aan om batterijen zolang mogelijk te gebruiken. Toch neemt de capaciteit van de batterijen door het gebruik ieder jaar een klein beetje af. Dit heet degradatie.

Autofabrikanten maken in elektrische auto’s een systeem dat de batterij beschermt en beheert. Dit heet een batterijmanagementsysteem. Dit systeem zorgt ervoor dat een batterij langer meegaat.

De kwaliteit van de batterij gaat heel langzaam achteruit, dit heet degraderen of verouderen. De gebruiker merkt dit niet of nauwelijks. Maar toch heeft de gebruiker van een elektrische auto invloed op de snelheid van het degraderen. Er zijn vele zaken van invloed op de veroudering van de batterij. Zo levert snelladen (DC) in bepaalde situaties een snellere veroudering op dan langzaam laden (AC). De temperatuur van de batterij is daarbij van invloed. Het batterijmanagementsysteem kan deze invloeden kleiner maken door de goede maatregelen te nemen. Maar bijvoorbeeld ook de manier waarop er met de auto wordt gereden, kan invloed hebben op de veroudering van de batterij.

Fabrikanten geven garanties op de batterij van een elektrische auto. Veel fabrikanten geven bij volledig elektrische auto’s een lange garantie op de batterij. Dat kan bijvoorbeeld 8 jaar of 160.000 kilometer (of zelfs meer) zijn, dat wat het eerst bereikt wordt. De fabrikanten gaan er daarbij van uit dat de batterij dan nog een minimale capaciteit over moet hebben. (Dit noemen we restcapaciteit.) Dat is meestal zo’n 70 procent van de opgegeven capaciteit toen de auto nog nieuw was. Maar dit kan per fabrikant verschillen. Hoeveel procent er nog over is van de oorspronkelijke capaciteit noemen we State of Health (SoH). In de loop der jaren hebben fabrikanten dit proces van veroudering van de batterijen steeds beter onder controle. Dat wordt aangetoond door onderzoeksinstituten.

Lees meer

Op internet staan verschillende grafieken die de degradatie van de batterij van verschillende elektrische auto’s laten zien. Bij dit soort plaatjes is het belangrijk om te weten hoe de auto wordt gebruikt. Auto’s die bijvoorbeeld vaak opgeladen zijn bij snellaadstations geven waarschijnlijk een ander beeld dan auto’s die thuis opgeladen zijn zonder snellader. De snelheid waarmee een batterij opgeladen wordt, kan invloed hebben op hoelang die meegaat. Het batterijmanagementsysteem kan dit beperken. Maar ook zaken zoals de (omgevings)temperatuur van de batterij, hoe snel wordt opgetrokken en hoe vaak wordt geladen, heeft invloed op hoelang de batterij te gebruiken is.

Als een batterij voor een auto niet meer genoeg restcapaciteit heeft en de actieradius hierdoor te klein wordt, kan deze vaak nog gebruikt worden voor een ander doel. Bijvoorbeeld voor het opslaan van elektriciteit uit zonnepanelen. Hierdoor krijgt de batterij een nieuwe functie buiten de auto. Dit moet echter wel op een goede wijze gebeuren door specialisten waarbij de veiligheid moet worden verzekerd. Er moet worden gecontroleerd of de batterij nog te gebruiken is. Is dat niet zo, dan is in enkele gevallen reparatie mogelijk. Om de batterij opnieuw te gebruiken voor een ander doel is ook een geschikt batterijmanagementsysteem nodig. Dat systeem bewaakt en regelt het laden en ontladen van de batterij. Daarvoor is speciale kennis nodig. Kapotte batterijen die niet meer gerepareerd kunnen worden en dus niet meer te gebruiken zijn, worden teruggenomen om er de grondstoffen weer uit te halen (recyclen). In Nederland verzamelt ARN de gebruikte batterijen. Ook is de verwachting dat batterijen door autofabrikanten weer ingezameld zullen worden om te recyclen. Batterijen zijn namelijk gemaakt van zeldzame materialen die nog een keer gebruikt kunnen worden.

Krijg je garantie op de batterij van een elektrische auto?

De garantievoorwaarden voor de batterij van een elektrische auto verschillen per fabrikant. Veel fabrikanten geven een garantie op de batterij van 8 jaar óf 160.000 kilometer. In enkele gevallen geven ze zelfs langere garantie of voor meer (onbeperkte) kilometers. De fabrikanten beoordelen de batterij daarbij op de nog beschikbare restcapaciteit. In de meeste gevallen is dit zo’n 70 procent van de opgegeven capaciteit toen de auto nog nieuw was. Maar dit kan per fabrikant verschillen. Het is daarom slim om voor het kopen van een elektrische auto de garantievoorwaarden te bestuderen.

Wat kost het om de batterij van een elektrische auto te vervangen? Kun je een batterij ook laten repareren of een tweedehandse batterij kopen? Of een batterij huren?

In veel gevallen kunnen batterijen gerepareerd worden. Vaak zijn deze kosten hoog als je deze vergelijkt met de extra afstand die je kunt rijden door de reparatie van de batterij. Dit komt ook omdat er nog niet veel gevraagd wordt naar de reparatie van batterijen. Daarnaast zijn er nog maar weinig bedrijven die dit soort reparaties kunnen uitvoeren. In veel gevallen mag het niet eens van de fabrikant van de auto en moeten de batterijen terug naar de fabrikant. Ook is reparatie van een batterij een speciaal proces. Om dit veilig te kunnen doen, moet je speciaal zijn opgeleid.

Op het moment dat er voldoende vraag is, zullen ook de kosten voor reparatie van batterijen dalen. De kosten voor het vervangen van de batterij kunnen verschillen van enkele duizenden euro’s tot enkele tienduizenden euro’s. Dit is afhankelijk van de grootte van de batterij. Sommige fabrikanten staan toe dat hun autodealers een kapot deel van de batterij vervangen. De kosten hiervan zijn dan vaak minder. Over het kopen van tweedehandsbatterijen is op dit moment nog weinig informatie bekend.

Hoe weet ik of de batterij van een tweedehands auto nog goed is? En of ik met de batterij nog genoeg kilometers kan rijden?

De capaciteit van batterijen van elektrische auto’s gaat tijdens het gebruik geleidelijk achteruit. Uit ervaringen van gebruikers blijkt dat de snelheid waarmee dit gebeurt laag is. De capaciteit van de batterij van een mobiele telefoon gaat bijvoorbeeld veel sneller achteruit. Dat komt ook door het batterijmanagementsysteem in elektrische auto’s. Dat bewaakt en regelt het laden en ontladen van de batterij. Fabrikanten beloven daarom ook dat de batterij voor een lange periode voldoende capaciteit heeft. Uit de praktijk blijkt dat batterijen veel langer meegaan dan in het begin werd aangenomen. Ook hiervoor zorgt het batterijmanagementsysteem. Toch is het voor het kopen van een tweedehands elektrische auto het beste om te laten controleren hoe goed de batterijen nog zijn. Dat kan (soms tegen betaling) bij autodealers die volgens de verplichte aanpak van de fabrikant de kwaliteit van de batterij meten. Maar er komen ook steeds meer commerciële aanbieders die speciale apparatuur hebben ontwikkeld voor het inschatten van de kwaliteit.

Lees meer

Bij het kopen van een tweedehands elektrische auto moet je zo goed mogelijk de capaciteit van de batterij en de afstand die je met een volle batterij kunt rijden controleren. Dit laatste heet de actieradius. Als je die vergelijkt met de actieradius van de auto toen die nog nieuw was, geeft dat een idee van de prestatie van de batterij. Maar dan moet je die natuurlijk wel testen op dezelfde manier als dat is gedaan bij de nieuwe batterij. Anders klopt de vergelijking niet. Sommige autobedrijven geven klanten al een bewijs van die overgebleven batterijprestatie: een accucertificaat. Daarin staat bijvoorbeeld de restcapaciteit van de batterij of de State of Health (SoH). Dat laatste is hoeveel procent er nog over is van de opgegeven capaciteit van de batterij toen die nog nieuw was. Niet alle autobedrijven en automerken kunnen zo’n certificaat leveren.

Je kunt je autobedrijf vragen om de restcapaciteit van de batterij na te kijken. Dit kan (soms tegen betaling) op de door de autofabrikant verplichte manier. Dat is ook afhankelijk van het merk en type. Zo kunnen ze jou dan aangeven of de batterij nog voldoende restcapaciteit heeft. En er komen ook steeds meer commerciële aanbieders die speciale apparatuur hebben ontwikkeld voor het inschatten van de kwaliteit.

Zelf kun je moeilijk bepalen of de batterij nog voldoende restcapaciteit heeft. Mocht de verkoper er niks over kunnen zeggen, dan heb je toch een aantal mogelijkheden om zelf een inschatting te kunnen maken. Een meting is echter altijd beter.

  • Rijd een volle batterij tijdens de proefrit een keer bijna helemaal leeg, als dit wordt toegestaan door het autobedrijf. Zo kun je zien of de echte actieradius in de buurt komt van de opgegeven actieradius. De batterij moet dan wel vol zitten voordat je start met de proefrit. Maar besef wel dat bijvoorbeeld de temperatuur en de manier waarop je rijdt de actieradius flink kan beïnvloeden. Zo zal bij lagere temperaturen en een wat agressievere rijstijl het aantal kilometers behoorlijk afnemen. Let op! Zorg wel dat je tijdens de proefrit de actieradius in de gaten houdt zodat je niet stil komt te staan met een lege batterij. Daarbij is het belangrijk om te weten dat de actieradius van de auto die op het dashboard wordt weergegeven vaak op basis van de laatst gereden kilometers wordt bepaald. Daardoor kan het zijn dat je de werkelijke prestatie niet goed kan inschatten.
  • Bij enkele merken/modellen kun je via de boordcomputer van de auto de State of Health (SoH) van de batterij bekijken. Dit betreft dan naar alle waarschijnlijkheid de nieuwere modellen.
  • Als laatste en minst zekere oplossing kun je zelf een inschatting maken. Je moet dan uitzoeken wat de origineel opgegeven actieradius bij een volle batterij was toen de auto nieuw was. Vaak staat dit in de autopapieren, het instructieboekje of de folders uit de tijd dat de auto nieuw was. Deze kun je vergelijken met de actieradius bij een volle batterij van de gebruikte auto als die bekend is. De omstandigheden waarin gemeten wordt, moeten dan wel hetzelfde zijn als waarmee de fabriekswaarden zijn bepaald. Meestal is dit bij temperaturen tussen de 20 en 25 graden Celsius. Zo kun je een aardig idee krijgen van de status van de batterij. Vraag je autobedrijf hierbij om hulp. Soms is het verstandig om het systeem weer op de originele fabrieksinstelling te zetten indien dat mogelijk is. Anders kan bijvoorbeeld de opgeslagen manier van rijden van de vorige bestuurder worden meegenomen in de berekening van de actieradius. Dit geeft uiteraard geen precieze informatie. Nogmaals: deze manier is niet heel nauwkeurig.
Wat is de actieradius van een elektrische auto die rijdt op waterstof? En wat is het verschil met een elektrische auto die rijdt op elektriciteit?

Naast batterij elektrische auto’s (ook wel BEV) zijn er ook elektrische auto’s met een brandstofcel (ook wel FCEV). Bij een batterij elektrische auto laad je de auto op en wordt die elektriciteit in de batterij opgeslagen. In een auto met een brandstofcel, rijd je op waterstof en zuurstof die via de brandstofcel wordt omgezet in stroom. De zuurstof wordt uit de lucht gehaald, en de waterstof moet getankt en opgeslagen worden in een brandstoftank in de auto. Daarbij komt als uitlaatgas alleen waterdamp in de lucht. Bij de brandstofcelauto wordt nog wel een kleine batterij gebruikt om remenergie te kunnen opslaan. Met deze energie kan de brandstofcel ondersteund worden, bijvoorbeeld op momenten waarbij extra energie wordt gevraagd. In Nederland zijn er een paar merken die een brandstofcel elektrische auto (FCEV) aanbieden.

De afstand die je kunt rijden met een volle tank waterstof van een elektrische auto met een brandstofcel heet actieradius (ook wel bereik of range). De actieradius van een auto met brandstofcel is afhankelijk van de getankte hoeveelheid waterstof. Die wordt niet aangegeven in liters maar in kilogram. De actieradius is ook afhankelijk van de hoeveelheid energie die de auto nodig heeft. Een middelgrote elektrische personenauto kan met iedere kilogram waterstof ongeveer 100 kilometer rijden. Met een tank waarin 5 kilogram waterstof gaat, kun je dus ongeveer 500 kilometer rijden. Over de verschillen in het verbruik van energie door verschillende auto’s met een brandstofcel zijn nog weinig gegevens bekend. Dat komt omdat er in de praktijk nog niet zo veel van dit soort auto’s rondrijden.

Net als bij benzine en diesel, tank je waterstof bij een tankstation. Een elektrische auto met een brandstofcel tank je in ongeveer 5 minuten vol met waterstof. Dat is ongeveer even lang als we gewend zijn bij het tanken van een auto die op benzine of diesel rijdt.

In Nederland zijn er momenteel (februari 2024) 23 tankstations voor waterstof. Kijk hier hoeveel tankstations er zijn waar iedereen met een elektrische auto waterstof kan tanken. De ambitie is om in ons land in 2025 er ongeveer 25 te hebben. Deze sluiten aan op het netwerk in Duitsland. Daar zijn momenteel (februari 2024) meer dan 105 tankstations voor waterstof in gebruik. In het totaal zijn in Europa ongeveer 265 waterstoftankstations. Waterstof kan niet alleen gebruikt worden voor elektrische personenauto’s met een brandstofcel, maar ook voor elektrische vrachtauto’s en bussen met een brandstofcel. Naast personenauto’s rijden er in Europa al meerdere elektrische bussen en vrachtauto’s met een brandstofcel rond. Enkele fabrikanten van vrachtauto’s maken al vrachtauto’s met een brandstofcel of hebben aangekondigd deze op termijn te gaan produceren.

Zie ook: 2024-01-24-LBST-HRS-2023-en.pdf en aantal waterstoftankstations blijft groeien